|
Qua nghiên cứu thực tiễn ở nước ta, chúng tôi nhận thấy, việc tiếp nhận các giá trị mới chủ yếu diễn ra từ phía các dân tộc thiểu số, ít diễn ra từ phía dân tộc Kinh (dân tộc đa số). Trong cộng đồng đa dân tộc ở các địa phương, các dân tộc thiểu số tiếp nhận một số giá trị của dân tộc Kinh để phát triển kinh tế và tổ chức cuộc sống của mình tốt hơn. Bài viết này phân tích về sự tiếp nhận các giá trị mới của các dân tộc bản địa Tây Nguyên và dựa trên kết quả nghiên cứu của hai đề tài cấp Nhà nước.
Sự tiếp thu các giá trị mới của các dân tộc diễn ra ở nhiều khía cạnh, song chúng tôi tập trung và hai khía cạnh mà sự tiếp biến văn hoá diễn ra nhiều hơn. Đó là sự tiếp thu các tri thức, kinh nghiệm và cách thức sản xuất của dân tộc Kinh. Thứ hai, sự tiếp thu các giá trị mới thể hiện qua trang phục hàng ngày, nhà ở, đám cưới, đám ma của các dân tộc bản địa.
Kết quả nghiên cứu cho thấy, đại đa số người dân bản địa hiện nay mặc trang phục của người Kinh, 2/3 các gia đình không ở trong ngôi nhà sàn truyền thống mà ở trong ngôi nhà theo kiểu của người Kinh. Cách thức tổ chức đám cưới, đám ma điều có thay đổi nhiều để chúng phù hợp hơn với điều kiện, hoàn cảnh sống mới.
Bên cạnh việc tiếp thu các giá trị mới, các dân tộc bản địa vẫn giữ được một số giá trị truyên thống của mình.
Từ phân tích trên cho thấy trong quá trình giao lưu, hợp tác giữa dân tộc Kinh và các dân tộc bản địa ở Tây Nguyên các dân tộc thiểu số bản địa có sự tiếp nhận các giá trị của dân tộc Kinh trong sản xuất, cũng như trong sinh hoạt hàng ngày. Sự tiếp nhận các giá trị mới dường như diễn ra mạnh mẽ hơn quá trình bảo lưu các giá trị truyền thống. Sự tiếp thu các giá trị mới mang tính tự nguyện này đã tạo điều kiện cho các gia đình bản địa Tây Nguyên phát triển tốt hơn về kinh tế, nâng cao các nhu cầu tinh thần của mình. Vấn đề đăt ra là làm thé nào để các dân tộc bản địa Tây Nguyên vừa tiếp thu các gia trị mới để phát triển, vừa bảo lưu được các giá trị truyền thống phù hợp để giữ gìn bản sắc của dân tộc mình ? Đó là câu hỏi đã và đang đặt ra cho chúng ta hiện nay và không dễ tìm được lời giải đáp.
Dans l’organisation du travail et de la production, de la vie quotidienne, autrement dit, dans les contacts entre les ethnies, il existe deux processus simultanés, interreliés- Le processus d’appropriation de valeurs nouvelles d’une autre ethnie et celui de conservation de ses propres valeurs traditionnelles.
En effet nos recherches montrent que l’appropriation de nouvelles valeurs se fait du côté des minorités ethniques et peu de Kinh (ethnie majoritaire) Au sein de la communauté des minorités ethniques, certaines minorités ethniques s’approprient des valeurs de Kinh pour développer leur économie et pour mieux organiser leur vie. Notre communication analyse l’appropriation des minorités ethniques originaires de Tay Nguyen à travers deux projets de recherche au niveau d’Etat.
L’appropriation de nouvelles valeurs par les minorités ethniques se fait sous plusieurs aspects dont l’acculturation. Celle-ci se traduit par l’habit quotidien, la vie au foyer, la cérémonie de mariage, de funérailles des minorités autochtones.
Les résultats de recherches ont fait savoir que la plupart des minorités autochtones portent des costumes de Kinh, 2/3 des foyers ne vivent plus dans les maisons sur pilotis traditionnels mais dans celles à la manière des Kinh. La façon d’organiser des mariage et des funérailles connaissant des changements afin de s’adapter aux nouveaux contexte et conditions de vie. Par contre, elles conservent encore leurs valeurs traditionnelles.
Il résulte de cette analyse qu’au cours des contacts, des échanges entre les Kinh et les minorités ethniques originaires de Tay Nguyen, ces dernières se sont approprié les valeurs des Kinh dans la production et la vie quotidienne. Cette appropriation se fait de manière plus forte que le processus de conservation de leurs valeurs traditionnelles. Volontaire, elle permet aux familles originaires de Tay Nguyen de mieux développer leur économie et d’améliorer leur vie spirituelle. Il leur est important de trouver des solutions capables à la fois de s’approprier des nouvelles valeurs pour se développer et de conserver leurs valeurs traditionnelles pour garder leur propre identité culturelle ? Voilà la question qui se pose et qui reste sans réponse.
|
